VOLLEDIGE UITSPRAAK WEHE- DEN HOORN

Datum mondelinge uitspraak: 16 maart 2022 (onder voorbehoud van vergissingen en verschrijvingen)

Plaats uitspraak: Zuidhorn

Bindend Advies.

In het geschil tussen:

Martin(us) en Anja

verder te noemen Martin en Anja

te Wehe-den Hoorn

 en

René

verder te noemen René

te Wehe-den Hoorn

gegeven door mr. F.M.Visser.

(Schriftelijke uitwerking ex artikel 14 lid 4 Reglement)

De procedure.

Partijen zijn schriftelijk overeengekomen dit geschil door middel van een bindend advies op basis van het ‘Reglement Bindend Advies Mr. Frank Visser doet uitspraak’, editie januari 2021, te doen beslechten.

De vordering van Martin en Anja is opgenomen in de bindend advies overeen­komst. Daarin is ook een tegenvordering van René opgenomen.

Mr. Frank Visser heeft kennis genomen van alle door par­tij­en overgelegde stukken.

Het geschil is behandeld op de hoorzitting van 16 maart 2022, welke is gehouden te Zuidhorn.

Partijen zijn behoorlijk opgeroepen voor de hoorzitting.

Voorafgaande daaraan heeft Sander Adema als deskundige een onderzoek ingesteld naar de door Martin en Anja gebruikte houtkachel, het brandhout en de rookgasafvoer.

Voor de hoorzitting heeft mr. Frank Visser zich begeven naar de in deze procedure bedoelde woningen en heeft hij deze in het bijzijn van partijen bezich­tigd. Daarbij was tevens aanwezig ir. Edwin Hulleman als deskundige. Partijen zijn in de gelegenheid gesteld op- en aanmerkingen te maken.

Partijen zijn op de hoorzitting verschenen en hebben hun standpunten toege­licht.

De deskundigen hebben mondeling verslag uitgebracht, Sander Adema via een videoverbinding.

Als informant is gehoord Pascal, zoon van Anja.

Hierna is mondeling uitspraak gedaan.

Vordering van Familie Toonstra:

René moet worden verplicht de renovatie van de dakkapellen aan de voor- en achterzijde te voltooien. Verder moet René worden verboden nog overlast te veroorzaken met zijn bouwradio. Tenslotte moet René worden verplicht de gording en de dakgoot aan de achterzijde te herstellen.

Tegenvordering van René

Martin en Anja moet worden verplicht tot het nemen van maatregelen waardoor René op geen enkele wijze meer hinder ondervindt van de houtkachel van Familie Toonstra.

Het conflict (artikel 14 lid 2 van het reglement ).

Het conflict dat partijen verdeeld houdt laat zich kort samengevat als volgt omschrijven.

Partijen zijn elkaars buren. Aan beide zijden van hun woning delen zij een dakkapel. In 2019 hebben partijen besloten om zowel hun daken als deze dakkapellen te renoveren. Afgesproken werd dat Martin en Anja de nodige bouwmaterialen zou aanschaffen en dat René de werkzaamheden, samen met een zoon van Anja, zou uitvoeren. Vervolgens hebben partijen ruzie gekregen. René is daarom gestopt met werken. De dakkapel aan de voorzijde is onaangeroerd gebleven. Die aan de achterzijde is alleen aan zijn kant afgewerkt. Alle dakpannen zijn inmiddels wel vervangen, deels door René, deels door vrienden van Familie Toonstra. Partijen verschillen van mening over de vraag, of René het werk aan de dakkapellen moet afmaken of niet.

Verder klaagt Martin en Anja over een zonder haar toestemming verwijderen van een deel van de dakgoot aan de achterzijde, evenals over een daaronder aanwezige balk, die door René zou zijn doorgezaagd.

Tenslotte zijn partijen in conflict gekomen over het laten spelen van een bouwradio door René en het stoken van een houtkachel door Familie Toonstra.

Beoordeling van het geschil.

Vaststaande feiten 

1. Partijen zijn elkaars buren. Martin en Anja woont aan de X te Wehe-den Hoorn en René aan de X aldaar. Het gaat om twee twee-onder-een-kap woningen met voor- zij- en achtererf, kadastraal bekend als gemeente Leens, X respectievelijk nummer X en nummer X. Martin en Anja is eigenaar, René gebruiker (eigendom berust bij een derde). Beide woningen hebben aan de voor- en achterzijde een aan elkaar gebouwde dakkapel.
2. In 2019 hebben partijen afgesproken, dat René, die timmerman van beroep is, zowel het dak als deze dakkapellen zou renoveren, samen met een zoon van Anja Hesseling. Het betrof een vriendendienst, waarvoor niets werd gerekend. Wel zou Martin en Anja zorgen voor de nodige bouwmaterialen. Nadat Martin en Anja bouwmaterialen had gekocht, zijn René en de zoon van Martin en Anja begonnen met de werkzaamheden, te weten het vervangen van de dakpannen en de renovatie van de dakkapellen aan de achterzijde.
3. Nadat de dakpannen achter waren vervangen en René bezig was met de renovatie van de dakkapel aan die kant ontstond er wrijving tussen partijen. René stoorde zich met name aan de volgens hem neerbuigende bejegening die hij ondervond van de kant van Martin. Nadat hij als ‘mijn personeel’ was aangeduid, gaf René er de brui aan. Hij heeft zijn kant van de dakkapel aan de achterzijde afgewerkt, waarna hij niets meer heeft gedaan. De dakkapel aan de kant van Martin en Anja bleef onafgewerkt en deels open achter. Later hebben vrienden van Martin en Anja de dakpannen aan de voorkant vervangen. De dakkapel daar, bleef onaangeroerd.
4. Vervolgens is René begonnen met het realiseren van een uitbouw achter zijn woning. Daarbij heeft hij de gezamenlijke dakgoot aan zijn kant verwijderd.
5. Martin en Anja stookt in haar keuken een houtkachel. De rookgasafvoer komt uit de gevel en gaat dan naar boven, waar hij ruim onder de nok van het dak uitmondt.
6. Voor het stoken van die houtkachel maakt Martin en Anja gebruik van zowel stukhout als sloophout, dat in grote hoeveelheid is opgeslagen op haar erf. Dit sloophout is, in elk geval deels, bewerkt. Bij het stoken van al dit hout komt geregeld veel rook vrij.
7. Sinds partijen in onmin leven heeft René er een gewoonte van gemaakt om een bouwradio in zijn huis hard af te spelen.

Verslag van de deskundigen

Deskundige Hulleman heeft kort samengevat en voor zover thans van belang als volgt verklaard:

• De gelegde dakpannen liggen er voor- en achter goed bij.
• De dakkapel aan de achterzijde is weliswaar aan de kant van Martin en Anja niet afgewerkt, maar de wel aangebrachte folie heeft inregenen tot nu toe kennelijk grotendeels voorkomen. Aan die kant lekt het niet waarneembaar.
• Aan de voorzijde lekt de dakkapel wel. Deze is deels verrot.
• De dakgoot achter is deels verwijderd in verband met de uitbouw. Aan de kant van Martin en Anja is de overgebleven goot echter behoorlijk afgewerkt. De hemelwaterafvoer wordt dus niet belemmerd, behalve dan dat de goot moet worden schoongemaakt.
• De balk onder de dakgoot heeft geen enkele bouwkundige betekenis.

Deskundige Adema heeft kort samengevat en voor zover thans van belang als volgt verklaard:

• De gebruikt houtkachel is gedateerd. Het verbrandingsproces is niet optimaal, waardoor snel rook- en stankoverlast ontstaat. Volgens de thans geldende normen, mag deze kachel dan ook niet meer worden verkocht. Het gebruik van oude kachels is echter niet verboden.
• De rookgasafvoer is niet in orde. Om te beginnen is de pijp te laag, waardoor rookgassen zich rondom de woning verspreiden. Deze afvoer moet minimaal 57 centimeter hoger zijn, wat gelet op de thans gebruikte constructie bouwkundig valt af te raden. Bovendien is de rookgasafvoer weliswaar grotendeels dubbelwandig, maar niet op het punt waar deze door de gevel steekt. Dat is gevaarlijk (brandwonden) maar koelt het rookgas ook af, waardoor het meer gaat roken en stinken.
• De gebruikte brandstof bestaat voor een deel uit stukhout, maar dit is te nat. Gemeten is een vochtpercentage van 20 tot 25%, terwijl 12 tot 15% voor een goed verbrandingsproces is aangewezen. Het gebruikte sloophout is in elk geval deels bewerkt, waardoor het helemaal niet verstookt mag worden.
• Het stookgedrag van de Martin en Anja is niet goed. De gebruikte houtkachel heeft een te groot vermogen voor de keuken, waardoor het snel te heet wordt en men de kachel gaat smoren. Smoren leidt weer tot onvolledige verbranding en daarom tot rook- en stankoverlast.
• Als de houtkachel wordt verplaatst naar de woonkamer, met aansluiting op het daar aanwezige stookkanaal, uitmondend in de boven het dak uitmondende schoorsteen, mag een betere verbranding worden verwacht, mits het hout voldoende droog en onbewerkt is en mits het vuur niet wordt gesmoord.

Inhoudelijke beoordeling van het conflict

Voltooien werkzaamheden dak.

De inmiddels voltooide vervanging van de dakpannen staat niet meer ter discussie.

Voor wat betreft de dakkapellen geldt het volgende. Voorop gesteld moet worden, dat de tussen partijen gemaakte afspraak een zogenaamde vriendendienst betreft. Partijen hebben bij het maken van die afspraak nooit beoogd, dat daaruit voor hen juridisch bindende verplichtingen zouden voortvloeien. Niet voor niets hoefde René geen beloning voor zijn werkzaamheden te ontvangen. Zo bezien, kan daarom niet worden volgehouden, dat René verplicht is om de renovatie van de dakkapellen alsnog uit te voeren, althans af te ronden.

Aan Martin en Anja kan wel worden toegegeven, dat het niet nakomen van een juridisch niet bindende afspraak, onder bijzondere omstandigheden toch onrechtmatig kan zijn. Te denken valt aan situaties waarin de ene partij, ervan uitgaande dat de andere partij woord zou houden, grote kosten heeft gemaakt, of door het niet nakomen van de belofte op een andere manier in grote moeilijkheden is gekomen. In dergelijke gevallen kán sprake zijn van maatschappelijk onbetamelijk en daarom onrechtmatig handelen, maar dit alleen, als de partij die zijn woord heeft gebroken, daarvoor geen redelijke grond had.

In het onderhavige geval wil ik wel geloven, dat Martin en Anja door de plotselinge beëindiging van de werkzaamheden enorm is overvallen. Dat zij is blijven zitten met een onafgewerkte dakkapel aan de achterzijde is inderdaad zuur te noemen. Niet vol te houden valt echter, dat Martin en Anja dit probleem niet door een ander kon laten oplossen, al was het maar provisorisch. Haast had het kennelijk niet, want die dakkapel ligt nu al jaren te wachten op afwerking. Datzelfde geldt voor de voorkant

De opgegeven grond om de afspraak niet meer na te komen, te weten dat partijen ruzie hebben gekregen, vind ik niet onredelijk. Als je ruzie maakt met iemand die je als vriendendienst wil helpen, mag je niet raar opkijken, als die gewezen vriend er de brui aan geeft. Die vriendschap vormde immers de basis voor de afspraak.

Alles tegen elkaar afwegende, kom ik tot het oordeel, dat René niet gedwongen kan worden de toegezegde renovatie van de dakkapellen uit te voeren en/of af te ronden.

Dakgoot en balk.

In beginsel stond het René ten opzichte van Martin en Anja vrij, om ten behoeve van de nieuwe aanbouw, veranderingen aan te brengen in de aan zijn kant van de erfgrens gelegen dakgoot. Dat mocht echter niet leiden tot een verslechtering van de hemelwaterafvoer vanuit die dakgoot, en evenmin tot een aantasting van de bouwkundige stevigheid van de woning van Familie Toonstra.

Op grond van de bevindingen van de deskundige, kom ik tot het oordeel dat van dat laatste geen sprake is. De dakgoot is dicht en watert voldoende af. Het zal wel helpen als Martin en Anjadie goot eens schoon maakt of schoon laat maken.

Het nut van de onder die dakgoot aanwezige balk is onduidelijk. In elk geval heeft deze geen bouwkundige functie. Niet bewezen is bovendien, dat René die heeft afgezaagd. Ook wat dat betreft heeft Martin en Anja dus geen recht van klagen.

Houtkachel.

Op grond van het bepaalde in artikel 7:22 van het Bouwbesluit 2012 is het Martin en Anja verboden om bij het stoken van hun houtkachel voor omwonenden hinderlijke rook, roet, walm of stank te verspreiden. Dit verbod vindt zijn civielrechtelijke tegenhanger in het bepaalde in artikel 5:37 van het Burgerlijk Wetboek.

Voldoende is gebleken, dat het stookgedrag van Martin en Anja inderdaad dusdanig structureel ernstige overlast aan omwonenden, zoals aan René, veroorzaakt, dat dit valt aan te merken als onrechtmatig. Die onrechtmatigheid wordt nog versterkt door het gegeven, dat het door Martin en Anja verstookte hout, in elk geval deels, valt aan te merken als afvalstof in de zin van artikel 10.2 lid 1 van de Wet Milieubeheer. Dat hout mag Martin en Anja helemaal niet verstoken, welk verbod mede strekt ter bescherming van omwonenden, zoals René.

Kort samengevat hebben we te maken met een gedateerde kachel, in een voor het vermogen van die kachel te kleine ruimte, die op een verkeerde manier (smoren) wordt gestookt met deels te nat en deels verboden hout, waarbij de rookgassen worden afgevoerd via een voor dat doel ondeugdelijke rookgasafvoer. Dat dit leidt tot rook- en stankoverlast voor de buren verbaast dan ook niet.

Dit kan zo niet doorgaan. Daarom zal ik Martin en Anja met ingang van morgen op straffe van een boete verbieden deze kachel nog langer in de huidige opstelling te stoken.

Als zij besluit die kachel te verplaatsen naar de woonkamer en aan te sluiten op de daar aanwezige rookgasafvoer en schoorsteen ontstaat een nieuwe situatie. Ook dan zal zij echter alleen droog en onbewerkt hout mogen verstoken, bij voldoende wind buiten en zonder de kachel te mogen smoren.

Bouwradio.

Voldoende aannemelijk is geworden, dat René zijn bouwradio structureel zo luid laat afspelen, dat Martin en Anja daarvan overlast ondervindt. Omdat dit voor de ruzie kennelijk niet gebeurde, kan het niet anders dan dat René dat doet om zijn gram te halen over het stookgedrag van Familie Toonstra. Dat is onrechtmatig, ook al blijft René daarbij misschien net binnen de geldende regels. Ik zal René daarom verbieden, daarmee door te gaan.

Eindoverweging

Op grond van het voorgaande ben ik van oordeel, dat als volgt moet worden beslist.

B E S L I S S I N G

Voor wat betreft de vordering van Martin en Anja.

René moet met onmiddellijke ingang stoppen met het luid afspelen van zijn bouwradio in zijn woning. Bij overtreding verbeurt René van rechtswege (geen aanmaning nodig) een boete aan Martin en Anja van € 50,– per keer, met een maximum van € 10.000,–.

Voor wat betreft de tegenvordering van René.

 Martin en Anja wordt met ingang van morgen verboden om de in haar keuken aanwezige houtkachel nog op die plaats te stoken. Bij overtreding verbeurt Martin en Anja van rechtswege (geen aanmaning nodig) een boete aan René van € 50,– per keer, met een maximum van € 10.000,–.

De uit dit bindend advies voor Martin en Anja voortvloeiende verplichtingen gelden voor Martin en Anja Toonstra als hoofdelijke verplichtingen.

Voor wat betreft de vordering en de tegenvordering.

Het over en weer (mogelijk) meer of anders gevorderde wordt afgewezen.

Dit bindend advies is gegeven door mr. F.M.Visser als bindend adviseur en mondeling uitgespro­ken te Zuidhorn op 16 maart 2022.

Deze schriftelijke uitwerking van het bindend advies is ondertekend door mr. Frank Visser als bindend adviseur en E. Walstra als secretaris op 25 maart 2022.